ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Μπελογιάννης ζει μες την καρδιά μας
Ο Μπελογιάννης ζει παν στις κορφές
Ο Μπελογιάννης ζει είναι κοντά μας
στων τραγουδιών τις λεύτερες στροφές

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
«Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας.Το δείξαμε όταν κινδύνευε η Ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της. Και ακριβώς, αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες, χωρίς πείνα και πολέμους. «ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ» και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας…
Αυτά ήταν λίγα από τα λόγια του Νίκου Μπελογιάννη στην απολογία του στο στρατοδικείο που τον καταδίκασε σε θάνατο.
Αυτός ο συνεπής αγωνιστής που δεν λύγισε μπροστά στο θάνατο, ακολουθώντας ως το τέλος την υπεράσπιση των ιδανικών του…
Κι απ’ την άλλη η μάνα Βασιλική, βγαλμένη σαν από αρχαία τραγωδία χάνει την μικρότερη κόρη της Αργεντίνα στην κατοχή το 1944 από φυματίωση.
Τον άντρα της Γιώργο το 1947. Την πρώτη της κόρη Ελένη, που υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια από τους χωροφύλακες, παρουσίασε καλπάζουσα φυματίωση και εξέπνευσε στο νοσοκομείο «Σωτηρία» το 1948. Και το γιο της Νίκο, που εκτέλεσαν οι φασίστες στις 30 Μαρτίου του 1952 παρά τις διαμαρτυρίες εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών και πλήθους διανοουμένων σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Ο Νίκος Μπελογιάννης έγινε παγκόσμιος θρύλος, σύμβολο και το όνομά του δόθηκε στην Ανατολική Ευρώπη σε βουνά, δάση, λίμνες, οικισμούς και χωριά.
Η μητέρα του ήρωα, Βασιλική πεθαίνει τον Αύγουστο του 1956.
Η σύντροφός του γεννάει στη φυλακή το παιδί τους, Νίκο και αποφυλακίζεται για πρώτη φορά τα Χριστούγεννα του 1963.
Ο Νίκος Μπελογιάννης, το μέλος της κεντρικής επιτροπής του ΚΚΕ, ο πολιτικός επίτροπος της 10ης Μεραρχίας του δημοκρατικού στρατού, ο όμορφος άντρας,ο αγωνιστής, αυτός που προοριζόταν για να ξεκαθαρίσει και να οργανώσει το κόμμα, αυτός που προοριζόταν για γραμματέας του ΚΚΕ, γύρισε στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 1950. Στις 20 Δεκεμβρίου του 1950 συλλαμβάνεται και δικάζεται με βάση το νόμο 509/1947 κατηγορούμενος ως κατάσκοπος της Σοβιετικής Ένωσης.
Ένα από τα μέλη του δικαστηρίου και έκτακτος στρατοδίκης ήταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος,
ο μετέπειτα δικτάτορας. Η απόφαση της θανατικής ποινής δεν άλλαξε παρά τις διεθνείς εκκλήσεις και πιέσεις. Η απόφαση εκτελέστηκε στις 30 Μαρτίου ημέρα Κυριακή και ώρα 4:10 π.μ
Ο Νίκος Μπελογιάννης κι άλλοι τρεις σύντροφοί του, Δ. Μπάτσης, Ν. Καλούμενος
και Η. Αργυριάδης μεταφέρθηκαν από τις φυλακές της Καλλιθέας στο στρατόπεδο στο Γουδί
και τουφεκίστηκαν.
Η ώρα και η μέρα ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστες. Οι εκτελέσεις γίνονταν με το πρώτο φως του ήλιου και ποτέ Κυριακή.Φαίνεται πως έγινε τότε για να προλάβουν οι κάθε λογής υπέρμαχοι της εκτέλεσης τυχόν απονομή χάριτος …
Ο Νίκος Πλουμπίδης, υπεύθυνος του τότε ΚΚΕ Αθήνας στέλνει επιστολή με τα αποτυπώματά του δηλώνοντας ότι ο Μπελογιάννης είναι αμέτοχος και ότι η υπόθεση των ασυρμάτων βαραίνει αποκλειστικά τον ίδιο.





Ο συνήγορός του, Μ. Γαλέος επισκέπτεται τον Μπελογιάννη στις φυλακές και του προτείνει
να καταθέσουν αίτηση αναψηλάφησης της δίκης.
Ο Ζαχαριάδης ανακοινώνει ότι η επιστολή Πλουμπίδη είναι χαφιέδικο κατασκεύασμα κι ότι
ο Πλουμπίδης - που συνελήφθηκε αργότερα και εκτελέστηκε – ζει τάχα στο εξωτερικό.
Μετά τη δήλωση του Ζαχαριάδη, ο Μπελογιάννης και η σύντροφός του Έλλη Παππά δεν προχωρούν σε αίτηση αναψηλάφησης της δίκης.
Ο πρόσφατος θάνατος της συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη Έλλης Παππά είναι σίγουρο οι θα διαταράξει τα λιμνάζοντα νερά. Είχε αφήσει την πολιτική της διαθήκη και αλλά στοιχεία στο μουσείο Μπενάκη με τον όρο ότι θα ανοιχτούνε μετά τον θάνατό της.
Η περίοδος εκείνη είναι θολή για πολλούς και για τους κυνηγούς και για τους κυνηγημένους. Τα νέα στοιχεία θα πρέπει να εξεταστούν με προσοχή χωρίς εμπάθεια και προσωπικές κόντρες ώστε να φωτιστεί η αλήθεια για την πρόσφατη ιστορία του τόπου μας.




Συ μας έμαθες, πώς πρέπει να ζούμε
πώς, μ’ αξιοπρέπεια, να πεθαίνωμε.
Μ’ αυτό το γαρούφαλλο σαν με το κλειδί
άνοιξες την πόρτα της Αθανασίας
Με το χαμόγελό σου φώτισες τον κόσμο όλο
για να κατέβει η νύχτα στη γη.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

Ο ΣΕΡΑΦΙΝΟ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

 

  Η ΟΠΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΡΑΣ

Μ’ έχουν πάρει από πίσω περιπολικά
και μαντρόσκυλα στο δρόμο μου γαβγίζουν
την καρδιά μου τη χρεώνουν άχρηστα υλικά
κι όλο νάιλον αγάπες μου χαρίζουν.
Τούτη η νύχτα ποτισμένη βιτριόλι
και τα κάγκελα ριγμένα καταγής
ό, τι βλέπουμε απόψε μην το πεις
το ’χουν δει και το ’χουν μάθει απόψε όλοι.
Μ’ έχουν πάρει από πίσω περιπολικά
κάπου εδώ η σχιζοφρένεια σταθμεύει
ό, τι έχουμε αγαπήσει παθολογικά
από ξένο μισθοφόρο κινδυνεύει.
                                  ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΗΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Το θεατρικό έργο ήταν πρόχειρα γραμμένο και αντιαισθητικά σκηνοθετημένο.
Οι βασικοί πρωταγωνιστές ήταν ένας Εσατζής εν αποστρατεία, ένας αιμομίκτης και μια τσούλα
που την παίρνανε παρτούζα τα πιτσιρίκια του Γυμνασίου. Όμως ισχυριζόταν πως δεν έφταιγε η ίδια, φταίγανε τα ναρκωτικά.
-Στραγάλια, πασατέμπος, φιστίκια, αναψυκτικά, σάμαλι, σημαιάκια…Ορίστε…
Τα λόγια ακούγονταν με ξενική προφορά. Οι μικροπωλητές ήταν πρόσφυγες.
Το σκηνικό θύμιζε Σαββατιάτικο παζάρι, λαϊκή πανήγυρη.
Στο διάλειμμα ακούστηκε από τα μεγάφωνα του θεάτρου το καινούργιο λαϊκό σουξέ:
«Οι Κνίτες μου θυμίζουν Χρυσαυγίτες»
-Μπαμπά θέλω μαλλί της γριάς….
-Δεν αφήνουν παιδί μου οι Χρυσαυγίτες …Το μαλλί της γριάς είναι ροζ.
Η δίκη των Χρυσαυγιτών αναβλήθηκε ….άνευ λόγου.
Αντί να μαζευτούν ένα εκατομμύριο λαός να εκδηλώσει τα αντιναζιστικά του αισθήματα και να τους πάει γαμώντας μέχρι την Κόρινθο, επέτρεψαν στους τραμπούκους να χτυπήσουν δυο αυτόπτες μάρτυρες, φίλους του Φύσσα, που θα παρευρίσκοντο στη δίκη ως μάρτυρες κατηγορίας.
Εκεί γύρω βρισκόντουσαν καμιά δεκαριά χαζοκνίτες με πανό. Διαμαρτύρονταν για την κατεύθυνση (την φορά) του σφυροδρέπανου και για τις σχολικές αίθουσες του Κορυδαλλού.
Η Μεσόγειος μετατράπηκε σε θαλάσσιο νεκροταφείο. Εκκρεμούν άλλα 2.500.00 πρόσφυγες
που θα αποπειραθούν να εισέλθουν από τα παράλια της Τουρκίας στα παράλια της Ιταλίας και της Ελλάδας.
Θα ’ρθουν τα μανεκένε να λιάζονται στους ήλιους της πρωτεύουσας.
«Το πρωί τα βγάζουμε, το βράδι τα βάζουμε. Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;»
Εκκρεμούσε και το ραντεβού με τη Μέρκελ, τη Μπαρτσελόνα και την Ιστορία….
«Η αρχή της αρχής της διαπραγμάτευσης είναι ότι γίνεται διαπραγμάτευση…»
Με ξύλιασε ο υπουργός! Πες κι άλλα τέτοια σύντροφε! Σε στηρίζω!
Ο μεγάλος ΣΥΡΙΖΑ έστειλε τα ΜΑΤ στην Πρυτανεία και ο μικρός ΣΥΡΙΖΑ (η νεολαία) διαμαρτύρεται.
Οι Αμερικάνοι δυσανασχετούν για την αποφυλάκιση του Σάββα Ξηρού και οι Τζιχαντιστές εξακολουθούν να αποκεφαλίζουν χριστιανούς.
Οι πρόσφυγες προτιμούν να πνιγούν παρά να πεθάνουν από χημικά.
Οι Αμερικάνοι δε μιλούν.
Η τριανταπεντάχρονη πήδησε από την ξύλινη γέφυρα των Υψηλών Αλωνίων πέφτοντας με το κεφάλι στο κράσπεδο της παλιάς εθνικής οδού.
«Η σεβαστή καθοδήγηση» ξηλώνει τα πατώματα. Δεν άφησαν τίποτα όρθιο τα εκτρώματα. Σύντροφε βουλευτή, εσύ θα πληρώσεις τα επιτεύγματα των ανήθικων.
Παραλία, θάλασσα, ένα εξοχικό ταβερνάκι πλάι στο κύμα. Μεζέδες (καλαμαράκια, γαρίδες, καραβίδες, σαλάτες, μπύρες). Όλα τα καλά του Ύψιστου.
Το έργο τελειώνει με μια σουρεαλιστική διαφήμιση με τον Γιάννη, τον Γιώργο και τον Μάνο που τραγουδούν το λαϊκό άσμα «Θα σου δώσω μια να σπάσεις αχ βρε κόσμε γυάλινε…» Το τραγούδι συνεχίζει ο λαϊκός βάρδος από την τηλεόραση.
Ξάφνου, ένας πελάτης της ταβέρνας πετάει ένα μπουκάλι μπύρας στην οθόνη και την κάνει θρύψαλα ακολουθώντας σαν υπνωτισμένος τις οδηγίες του τραγουδιού.
Ένα μακρινό πλάνο δείχνει τους ανθρώπους χαρούμενους να τρώνε, να πίνουν, να χορεύουν,
να απολαμβάνουν τον ήλιο και τον ήχο της θάλασσας
Το ραντεβού με την Μπαρτσελόνα πραγματοποιήθηκε.
Ο Ολυμπιακός στο final four.
Καλή επιτυχία για τη συνέχεια…!

          ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

Εφτά νομά- σ’ ένα δωμά-/ πού να ξαπλώ- να κλείσεις μά- ;
Ο ένας πάει σινεμά/ ο άλλος πέφτει και κοιμά-
ύπνος με βάρδια δηλαδή/ στην πόρτα σύρμα για κλειδί.
Εφτά νομά- δυστυχισμέ-/ σ’ ένα δωμά- φυλακισμέ-
δικαίως αγανακτισμέ-/ και με τα πάντα αηδιασμέ-.
Πώς τα ’χεις έτσι μοιρασμέ-/ ντουνιά ψευτοπολιτισμέ- ;
Οι δυο δουλε- απ’ τους εφτά/ από τα χρέ- τι να προφτά- ;
Σαν τα τσουβά- , σαν τα σκουπί-/εφτά νομά- χωρίς ελπί-
σ’ ένα δωμά- μισογιαπί./Ποιος να φωνά- και τι να πει;

                                                                           ΑΚΗΣ ΠΑΝΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Μια φανταστική ιστορία που ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα.
Τυχόν ομοιότητες με πρόσωπα ή γεγονότα είναι συμπτωματικές.
Και για να μην μπερδευτούμε περισσότερο διαδραματίζεται σε μια χώρα του παρελθόντος που δεν κατάφερε να ξεφύγει από τις δαγκάνες του ΔΝΤ και της Τρόικα.
21η Απριλίου. Η είσοδος των τανκ στο Σύνταγμα. Όλα στο γύψο, όλα στον πάγο.
Αργότερα Μεταπολίτευση. Μεγάλες συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις. πολιτικό τραγούδι, νέφος, αντιαμερικανισμός.
Κι αργότερα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιδοτήσεις, χλιδή, νεοπλουτισμός, χρηματιστήριο, golden boys, Ολυμπιακοί αγώνες, δάνεια, πλαστικό χρήμα, χρεοκοπία, κατάρρευση.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο κομμουνιστικός κίνδυνος παραμονεύει –καραδοκεί. Θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως ντόμινο παρασύροντας κι άλλες χώρες της Μεσογείου όπως την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και έτσι επισπεύδονται οι εκλογές.
Το αγοράκι με τα σπίρτα, γιατί έτσι καθιερώθηκε, έκανε κι άλλα επαγγέλματα.
Από επτά χρονών στη βιοπάλη. Πουλούσε παγάκια για να μην κόψει το αυγολέμονο,
γιαούρτια, ρυζόγαλα, χαρτοπετσέτες, καφέδες, εμφιαλωμένο νερό, το νερό του Καματερού, φελιζόλ για τα γήπεδα, γκαζάκια, καρέκλες καφενείου, κομποσκοίνια διαβασμένα από την αγία Αθανασία του Αιγάλεω, ξόβεργες, μπρίκια και τουλούμπες. Όλα αυτά μέχρι τα δεκαπέντε του. Το πρωί δούλευε και τα βράδια σπούδαζε σε κατώτερη τεχνική σχολή. Το όνειρό του ήταν να γίνει μηχανικός αυτοκινήτων.
Μεγαλώνοντας δούλεψε ως πιτόρος, σερβιτόρος, εισπράκτορας, σαλεπιτζής, θυρωρός, λούστρος και κατέληξε ερμηνευτής και πρεσβευτής της ειρήνης και της αλληλεγγύης.
Ο εκπρόσωπος του glamorous και του life style είχε καταρρεύσει!. Ευτυχώς του έμεινε η εκπομπή σε μεγάλο τηλεοπτικό σταθμό ώστε να εξασφαλίζει τον άρτον ημών τον επιούσιον και extra κανέναν πιτόγυρο με κρεμμύδι και μπόλικο τζατζίκι.
Δεν πειράζει δήλωσε, είμαι φοίνικας και θα αναστηθώ από τις στάχτες μου.
Ο κόσμος πεινούσε, έχανε τη δουλειά του, μετανάστευε. Το μέλλον ήταν σκοτεινό και αβέβαιο. 
Ο λαϊκός τραγουδιστής εξέφραζε τον πόνο, τον πόθο και τα λασπωμένα όνειρα
των λαϊκών μαζών, των φτωχών και των κατατρεγμένων. Το είχανε κάνει στο παρελθόν ο Ξανθόπουλος, η Μάρθα Βούρτση, ο Καζαντζίδης, ο Φούντας.

Του λαού τα ντέρτια λέω/ κι όταν τραγουδάω κλαίω
γιατί είμαι πονεμένος/ και στη φτώχεια γεννημένος.

Ύστερα ήρθαν οι χολιγουντιανές βίλες, οι ιδιωτικές παραλίες, τα δεκάδες ακίνητα, τα αγροτεμάχια, τα σκάφη, τα ακριβά αυτοκίνητα, οι σπόνσορες….
Η συναυλία βρισκόταν στο αποκορύφωμά της. Οι αναπτήρες κουνιόντουσαν ρυθμικά με τις μελωδίες. Ο λαός ήταν κατενθουσιασμένος για τον άξιο εκπρόσωπό του.
Μα πιο πολύ ήταν ενθουσιασμένοι οι σπόνσορες, που σε κατάσταση έκστασης άρχισαν να πετούν τα προϊόντα τους: καφέδες, νερά, γιαούρτια, καρέκλες και ότι άλλο είχε υπηρετήσει με σοβαρότητα. ήθος και συνέπεια ο λαϊκός αυτός ερμηνευτής.

«Μην πετάτε στο Γιώργο γιαούρτια, θα τα μαζέψει και θα τα πουλήσει»
είπε στη ραδιοφωνική του εκπομπή ο Τζιμάκος.

ΠΟΙΟΣ ΣΚΟΤΩΣΕ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ;

 

ΠΟΙΟΣ ΣΚΟΤΩΣΕ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ;

Στο παιδικό μας βλέμμα πνίγονται οι στεριές
πρώτη σου αγάπη τα λιμάνια σβήνουν κι εκείνα
θάλασσα τρώει το βράχο απ’ όλες τις μεριές
μάτια λοξά και τ’ αγαπάς κόκκινη Κίνα
Γιομάτα παν’ τα Ιταλικά στην Ερυθρά
πουλιά σ’ αντικατοπτρισμό μαύρη μανία
δόρατα μέσα στη νυχτιά παίζουν νωθρά
λάμπει αρραβώνα στο δεξί σου Αβησσυνία
Σε κρεμεζί νύφη λεβέντρα Ιβηρική
ανάβουνε του Barrio chino τα φανάρια
σπανιόλοι μου θαλασσοβάτες και Γραικοί
Γκρέκο και Λόρκα Ισπανία και Πασιονάρια
Κύμα θανάτου ξαμολιούνται οι Γερμανοί
τ’ άρματα ζώνεσαι με Αρχαία κραυγή πολέμου
κυνήγι παίζουνε μαχαίρι και σκοινί
στα δέντρα οι κρεμασμένοι μπαίγνιο του ανέμου
Κι’ απέ Δεκέμβρη στην Αθήνα και φωτιά
τούτο της γης το θαλασσόδαρτο αγκωνάρι
λικνίζει κάτω από το δρυ και την Ιτιά
Το Διάκο τον Κολοκοτρώνη και τον Άρη

                                                     ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Ποιος σκότωσε τον Καποδίστρια;
Θα μπορούσε να απαντήσει στο ερώτημα αυτό εις εκ των πεφωτισμένων (Ιλλουμινάτων) σοφών
της πόλεως των επαναστάσεων, της πόλεως των ποιητάδων, της πόλεως των σκουπιδιών
και της ανακύκλωσης;
Φυσικά και ναι.
Είναι αυτή που ήταν παρούσα στην συνέλευση της Βοστίτσας και στη δολοφονία του Καποδίστρια.
Έχει τραβήξει φωτογραφίες. Έχει στα χέρια της video. Καταθέτει προσωπικές μαρτυρίες. Ήταν εκεί!...

Φώτα, λαμπιόνια, καλικάντζαροι, η αναμονή του καινούργιου χρόνου και ο καινούργιος αδέσποτος Δεσπότης.
Η προθεσμία έχει λήξει για τους καταληψίες και οι μισθοφόροι προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τις στρατιές του Αλέξανδρου.
Το Τουρκολυβικό μνημόνιο μπορεί να προκαλέσει σύρραξη.
Θα κάνουν στρατιωτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά.
Γύρω-γύρω όλοι και στη μέση οι μετανάστες και οι πρόσφυγες.
Τα πειραματόζωα των υπερδυνάμεων, τα πειραματόζωα των πολέμων.
Θα τους προστατεύσουν οι καλικάντζαροι; Θα τους φέρουν στην Τέμενη;
Θα τους ντύσουν ξωτικά για να μην πληρώσουν κομπάρσους;
Θα τους στέλνουν με τα πόδια να μεταφέρουν τα σκουπίδια στην Κοζάνη
για να μειώσουν το κόστος μεταφοράς;
Θα τους ανακυκλώσουν για να υποστηρίξουν το κεντρικό τους σύνθημα;

Η βροχή έσκιζε στα δυο τον ορίζοντα
και γω μοναχός
στο κλουβί της συμφιλίωσης
ονειρευόμουν ξυπνητός
πως σε είχα ξεχάσει…

Ήταν όλα κουκουλωμένα εντέχνως με το σφυροδρέπανο.

Το πτώμα.
Η κόκα κόλα με το μαύρο καπάκι.
Το κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου.
Οι αλλοιωμένες μνήμες.
Οι πουτάνες και τα πρεζάκια που θα συνεχίσουν τον αγώνα.
Τα επιδόματα του Κυριάκου για τα ΑμεΑ και τους γύφτους.
Το χρυσό μετάλλιο του Έλληνα τενίστα.
Και οι φιλαρμονικές που εξακολουθούν να παίζουν
τον ύμνο της 4ης Αυγούστου στις παρελάσεις


ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΠΟΛΙΤΗ

 

ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΠΟΛΙΤΗ

ΡΕΤΡΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Σφιγμένες κάποτε κρατούσα τις γροθιές μου.
Αργότερα, συνήθιζα με ανοιχτές παλάμες, κάθετες
να σημαδεύω τα αχαμνά μου.
Τώρα τηλεκοντρόλ βαστώ σφιχτά στη χούφτα μου
και έτσι μπορώ να δω τα χρώματά σου θάλασσα,
το ξεχασμένο τσόκαρο στην άμμο,
κρουστά απ’ τα λέπια του ψαριού στα εμβατήρια
κι απ’ τη φωνή του τζιτζικιού,
φινάλε θλιβερό τη «Ρωμιοσύνη»



Η ΨΕΥΤΙΑ ΜΙΑΣ ΠΕΡΟΥΚΑΣ

Φεγγαρόφωτη νύχτα, με πιάνει παράπονο

Κλάμα-ψίθυρος, σε ήχους βαλς να χορεύω
Να γεμίσω τις νότες με δάκρυα,
άνθη στίχους, κορμιά να ευωδιάζουν.
Το όνομά σου να γίνει της γης τα κεντήματα,
το όνειρό μου να γίνει μαχαίρι.
Να σκοτώσει το σκοτάδι που θάμπωσε
την ελπίδα του αγέρα
να ακουμπήσει τα μάτια σου
τα μαλλιά σου να κάνει παντιέρα.
Να πετάξουν ψηλά ως τα σύννεφα
για να νοιώσουν κι εκείνα
πλαστικό στην αφή σου,
την ψευτιά μιας περούκας που αγόρασα
δώρο για τη γιορτή σου.

ΑΛΚΗΣ ΑΛΚΑΙΟΣ

                                                      ΑΛΚΗΣ ΑΛΚΑΙΟΣ

Ποτέ του δεν κατάφερε να βγει σε μια λιακάδα

και ζει με ό,τι περίσσεψε από ένα σκάρτο ποίημα,

τα πρωινά σηκώνεται με μια βαριά ζαλάδα

και λέει πως τον ξύπνησε ένα μεγάλο κύμα.

Κρεμάει τις αφίσες του στα παράθυρά του,

κρύβει το φως μα κρύβει κι όλα τ' άλλα,

γιατί το μόνο που λαχτάρησε ως λάφυρά του

είναι μια θάλασσα να φτάνει ως τη σκάλα.

Βάζει σημάδια με στυλό πάνω στον τοίχο του,

μετράει το ύψος του που πόντο-πόντο χάνει,

μα κάθε βράδυ όταν βγαίνει απ' τον ύπνο του

στέκεται όρθιος και τρυπάει το ταβάνι.

Είναι που ονειρεύεται πως φεύγει για ταξίδια,

πως μπαίνει μέσα σε παλιές φωτογραφίες,

ξέρει αν μπορούσε θα ’κανε μία απ’ τα ίδια,

αλλά τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες;

                                                                          ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

                           (Το τραγούδι «Μικρές νοθείες» είναι αφιερωμένο στον ποιητή Άλκη Αλκαίο)

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Έψαξα φωτογραφίες στο διαδίκτυο και βρήκα δυο- τρεις σχεδόν ίδιες.

Για γραμματικές γνώσεις και οικογενειακή κατάσταση δεν βρήκα τίποτα. Στίχους και ποιήματα βρήκα 154. Μυρωδιές από Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Μπωντλαίρ, Ρεμπώ, Βιγιόν.

Δεν έδωσε συνέντευξη ποτέ του. Απέφευγε τους φωτογράφους και τη δημοσιότητα. Μονάχα σκάρωνε στιχάκια: ύμνους για τη ζωή, βαριά αντρικά ζεϊμπέκικα κι επικήδειους για τους πρόωρα χαμένους φίλους.

Όπως για το Νίκο Πουλατζά

Μέχρι να αρχίσεις, μέχρι να τελειώσεις 

το πρόσωπό τους αποστρέψανε άφωνοι

οι φίλοι και γελούν στις συγκεντρώσεις

μεγάφωνοι, μικρόφωνοι, παράφωνοι.

Στην Πέργαμο και στη Μπαστιά

δίδυμα φτάνουν φορτηγά

κι ένα ιπτάμενο δελφίνι

στον Πόρο και στη Σαντορίνη.

Κι εγώ απόψε θα σε χάσω

και αύριο θα σε ξεχάσω.

                                        Όπως για το Μάνο Λοΐζο

Χαράζει η μέρα και η πόλη έχει ρεπό

στη γειτονιά μας καπνίζει ένα φουγάρο

κι εγώ σε ζητάω σαν πρωινό τσιγάρο

και σαν καφέ πικρό

Άδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή

και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση

και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση

και σαν Ανατολή

Βγήκε ο ήλιος το ράδιο διαπασών
μ’ ένα χασάπικο που κλαίει για κάποιον Τάσο
κι εγώ σε ποντάρω κι ύστερα πάω πάσο
σ’ ένα καρέ τυφλών.

Τώρα Βαγγέλη Λιάρο ποιος θα γράψει το δικό σου επικήδειο;

Ένα του ποίημα, που δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη με τίτλο «ΦΛΕΒΑΡΗΣ 1848» το βρήκε ο Θάνος Μικρούτσικος, το έκοψε ευλαβικά με το ψαλίδι, επικοινώνησε μαζί του, τα συμφώνησαν κι έγινε τραγούδι στο δίσκο «Τραγούδια της λευτεριάς»

Μανουέλ Ντουάρντε απ’ το Πράσινο Ακρωτήρι

ίσως ποτέ και να μη δω το πρόσωπό σου

ωστόσο αν κρίνω απ’ το αιμάτινο γραφτό σου

θα πρέπει να ’ναι γιομάτο από λιοπύρι

Ελμπέρτο Κόμπος Παναμέζε αδελφέ μου

ίσως ποτέ να μην ακούσω τη φωνή σου

ωστόσο ασίγαστη θε να ’ναι σαν τη γη σου

αν κρίνω απ’ τα μηνύματα του ανέμου

Ναϊμ Ασχάμπ απ’ τις όχθες του Ιορδάνη

ίσως ποτέ και να μη σφίξουμε το χέρι

ωστόσο δίπλα μου αγρυπνάει το ίδιο αστέρι

που δίπλα σου αγρυπνάει κι αυτό μου φτάνει

Απόψε σμίξαν τις καρδιές μας σ’ έναν έστω

στιγμιαίο συντονισμό ίδιες ελπίδες

καθώς μας φώτιζαν το δρόμο οι σελίδες

απ’ το κομμουνιστικό μας μανιφέστο

Η οικονομική κρίση διχάζει και κουράζει τους ανθρώπους.

Οι Έλληνες είναι υπερήφανοι.

Δεν μπορούν να ζουν κάτω από το ζυγό και την αναξιοπρέπεια.

Εσύ τα ξέρεις καλύτερα…

Πώς να κοπάσει ετούτη η τρικυμία

τα κύματά της με καταζητούνε

φορούν οι φίλοι πορφυρό μανδύα

με ρούμι οι βοριάδες με κερνούνε

Στον όλμο εκεί υπνοβάτης βλαστημάει

και τρώει ένα κουλούρι σκεφτικός

έφυγε απ’ την καρδιά μου ο πανικός

και γελαστός την πόρτα μου χτυπάει

Άλογο ατίθασο μακριά με φέρνει

στων κυνηγών του χρόνου την αυλή

ο πυρετός τους την ζωή μου παίρνει

και τ’ άλογό μου τρέπει σε φυγή

Η τρικυμία ποτέ δε θα σβηστεί

για μια ανεξιχνίαστη αιτία

καρφώθηκα σε όμορφη εξορία

το πέλαγο καρφί μου και σφυρί

4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

 

       4η  ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Αυτός ήτανε νόμισμα
κι εσύ ήσουν σκουλήκι.
Αυτός ήτανε βασιλιάς
κι εσύ ήσουν το πιόνι.
Αυτός φορούσε τη στολή
και συ έβαζες καπέλο,
μπας και ψηλώσεις…

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Με πρόσχημα το πολυμεταχειρισμένο και διάτρητο πολιτικά, επιχείρημα του «κομμουνιστικού κινδύνου» – o Mεταξάς με τη σύμφωνη γνώμη του βασιλιά και την παρότρυνση του ξένου (βρετανικού τότε…) παράγοντα, κηρύσσει στις 4 Αυγούστου 1936 τη δικτατορία, δημοσιεύοντας αιφνιδιαστικά περί αναστολής των σχετικών με τις ατομικές ελευθερίες άρθρων του Συντάγματος.
Τα κόμματα, και ιδιαίτερα το ΚΚΕ, κηρύσσονται εκτός νόμου.
Εκείνη την εφιαλτική νύχτα πιάστηκαν ο Δημήτρης Γληνός, βουλευτής του «Λαϊκού Μετώπου»
και κορυφαίος στοχαστής του τόπου, ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου Αλέξανδρος Σβώλος,
ο Ιωάννης Σοφιανόπουλος, διαπρεπής πολιτικός του Τύπου, ο Κώστας Γαβριηλίδης, ηγέτης της Αγροτικής Αριστεράς, ο Θεμιστοκλής Τσάτσος, βουλευτής τότε των Φιλελευθέρων, o διανοούμενος Νίκος Καρβούνης, καθώς και άλλοι βουλευτές.Είκοσι μέρες αργότερα πιάστηκε στην παρανομία και
ο ηγέτης του Κ.Κ.Ε Νίκος Ζαχαριάδης. Χίλιοι περίπου πολίτες, στελέχη και μέλη του ΚΚΕ, πιάστηκαν και εκτοπίστηκαν στα στρατόπεδα της δικτατορίας στα νησιά του Αιγαίου, ενώ 350 θεωρούμενοι σαν «άκρως επικίνδυνοι» κλείστηκαν στο φοβερό στρατόπεδο της Ακροναυπλίας.
Τα βασανιστήρια, μεταξύ των οποίων υπήρχαν τα αποκλειστικά εφευρήματα της δικτατορίας, όπως
το βασανιστήριο να κάθεται ο ανακρινόμενος με γυμνά τα οπίσθιά του σε κολόνες πάγου, ή να ποτίζεται βιαίως με ρετσινόλαδο, ήταν στην ημερήσια διάταξη για την απόσπαση πληροφοριών ή «δηλώσεων μετανοίας».Παράλληλα, άρχισε έντονος διωγμός των ιδεών.
Ο Μεταξάς μιμούμενος τον Χίτλερ, οργάνωσε τη δημόσια καύση των προοδευτικών βιβλίων στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου και τους στύλους του Ολυμπίου Διός.
Οι κανιβαλικές αυτές πυρές, σε συνδυασμό με την άγρυπνη λογοκρισία του Τύπου, έδωσαν καθαρά
το φασιστικό στίγμα του καθεστώτος.
Τον Σεπτέμβριο του 1936, προκειμένου η δικτατορία να επεκτείνει το διωγμό όχι μόνο στη δράση, αλλά και στο στοχασμό, δημοσίευσε τον φασιστικής – ναζιστικής έμπνευσης νόμο της περί διώξεως του κομμουνισμού.

Το άρθρο 1ο αφορούσε στο διωγμό των ιδεών:

Άρθρον 1ον. Τιμωρείται διά φυλακίσεως τριών τουλάχιστον μηνών και εκτόπισιν εξ μηνών μέχρι δύο ετών εις τόπον οριζόμενον διά της καταδικαστικής αποφάσεως: άπας όστις εγγράφως, προφορικώς ή καθ’ οιονδήποτε άλλον τρόπον αμέσως ή εμμέσως επιδιώκει την διάδοσιν, ανάπτυξιν και εφαρμογήν θεωριών, ιδεών ή κοινωνικών συστημάτων τεινόντων εις την ανατροπήν του κρατούντος εν τη χώρα κοινωνικού καθεστώτος ή εις την απόσπασιν ή αυτονόμησιν μέρους της Επικρατείας, ως και ο προσηλυτίζων εις τας θεωρίας, ιδέας και τα συστήματα ταύτα καθ’ οιονδήποτε τρόπον Ο νόμος του Μεταξά (ανάλογος με τον επίσης ψηφισθέντα από τη δικτατορία νόμο 375 περί κατασκοπείας, ο οποίος εφαρμόστηκε στον εμφύλιο πόλεμο εναντίον της Αριστεράς) ήταν η εκ των υστέρων νομιμοποίηση των εγκλημάτων εναντίον των ιδεών που εξαπέλυσε η 4η Αυγούστου.

ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ

 

       ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ

Παιδί το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις,
όπως το βρεις κι όπως το δεις να μην το παρατήσεις.
Σκάψε το ακόμα πιο βαθιά και βρέξε το πιο στέρεα
και πλούτισε τη χλόη του και πλάταινε τη γη του,
κι αν είναι κι έρθουν χρόνια δίσεκτα, πέσουν καιροί οργισμένοι,
κι όσα πουλιά μισέψουνε σκιασμένα κι όσα δέντρα,
για τίποτ’ άλλο δεν ’φελούν, παρά για μετερίζια.
Μη φοβηθείς το χαλασμό, φωτιά, τσεκούρι τράβα,
ξεσπέρμεψέ το, χέρσωσε, το περιβόλι κόφτο
και χτίσε κάστρο πάνω του και ταμπουρώσου μέσα
για πάλεμα, για μάτωμα, για την καινούργια γέννα,
που όλο την περιμένουμε κι όλο κινά για να ’ρθει
κι όλο συντρίμμι χάνεται, στο γύρισμα των κύκλων.

                                                                            ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Το τρενάκι είχε εκτοξευθεί παρασύροντας μαζί του μια 39χρονη μητέρα και τα τρία της παιδιά.
12, 5 και 4 ετών.
Η μητέρα είχε χάσει τις αισθήσεις της. Λίγο πιο πέρα το μουσαντό παραγοντιλίκι εκφωνούσε βαρύγδουπους λόγους πανηγυρίζοντας για μια φιέστα χωρίς αισθητική και χωρίς στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας. Η νεαρή μητέρα εξακολουθούσε να βρίσκεται λιπόθυμη και εγκλωβισμένη
κάτω από τις ράγες του επικίνδυνου τρένου. Τα παιδιά ήταν διασκορπισμένα.
Ο πατέρας νόμιζε πως η σύζυγός του ήταν νεκρή.
Η φιέστα των ανεύθυνων συνεχιζόταν. Τώρα πετάνε φωτοβολίδες για να ομορφύνουν τον ουρανό.
Η παιδική χορωδία τραγουδάει τα κάλαντα τονίζοντας τις ανθρώπινες αξίες: ειρήνη, αγάπη, ελπίδα και ελευθερία, ενώ όλοι μαζί χορωδιακά, παιδιά και γονείς θα έπρεπε να βροντοφωνάζουν την ατάκα της Μαλβίνας Κάραλη: « ΟΞΩ ΠΟΥΣΤΗ ΑΠ’ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΚΑ»
Την άλλη μέρα το πρωί τα τοπικά μέσα, ηλεκτρονικά και έντυπα, σε δυο γραμμές μιλούσαν για ένα μικρό λιποθυμικό επεισόδιο και μια απλή μετατόπιση σπονδύλων (έγιναν και ειδικοί τα σούργελα).
Όσο για την ανόητη και ακαλαίσθητη φιέστα είχαν δεκάδες φωτογραφίες των μουσαντών παραγόντων που καμάρωναν στο φακό για τα επιτεύγματά τους.
Και είναι φυσιολογικό τα τοπικά ΜΜΕ να φέρονται έτσι αφού τα παίρνουν για να ευλογούν τα γένια των παραγόντων.
Εξαγορασμένα ψοφόσκυλα που γλύφουν τα κόκαλα που τους πετάνε οι διεφθαρμένοι ψευτοπαράγοντες.
Ξαμολήθηκαν και κάποιοι παρατρεχάμενοι της εξουσίας (ο παπάς, ο χωροφύλακας και ο δάσκαλος) με το κύρος της επαγγελματικής τους ιδιότητας για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη λέγοντας τους:
-Ε, και τι έγινε; Τι φταίει ο Δήμαρχος και οι Αντιδημάρχοι;
Αυτή η μανά φταίει που δεν προστατεύει τα παιδιά της από τον κίνδυνο.
-Εγώ γιατί δεν μπήκα; Δεν είμαι ανεύθυνος εγώ!...
-Βρε τι κάνει ο άνθρωπος για να βγάλει το ψωμί του!
-Βρε τι κάνει ο άνθρωπος για να διορίσει το παιδί του στο δήμο!…
-ΟΥΣΤ…
Πού είσαι ρε Κουφοντίνα να τους απαγγείλεις Παλαμά….
Το απόγευμα άρχισαν τα δελτία ειδήσεων στα τηλεοπτικά κανάλια πανελλήνιας εμβέλειας.
Το τι κράξιμο φάγανε οι μουσαντοί παράγοντες δεν περιγράφεται…
Ο Ευαγγελάτος βαστήχτηκε γιατί σεβάστηκε τον θεσμό του αιρετού. Βαστήχτηκε για να μην του πει την ατάκα της Μαλβίνας: «ΟΞΩ ΠΟΥΣΤΗ ΑΠ’ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΚΑ»

Άιντε και ντε...

Κάψα και σίδερο
Να μια, να δυο, να κι άλλη μια
λοστοί ξινάρια και σφυριά
κι ο δυναμίτης στη βραχόπετρα
Στα μάτια σου πέτρα μουγκή
στα μάτια σου πέτρα σκληρή
σπίτι δεν έχτισες εσύ…….
Άιντε και ντε
άιντε και ντε
άιντε και ντε
άιντε ντε
Άιντε και ντε
Κάψα και σίδερο*
*ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

         ΟΙ ΑΦΙΣΕΣ ΤΟΥ ΛΩΤΡΕΚ

Τα κανονικά παιδιά
Γεννιούνται κανονικά
Μεγαλώνουν κανονικά
Ονειρεύονται κανονικά
Ερωτεύονται κανονικά
Και πεθαίνουν κανονικά
Ω! πες μου μαμά
Πες μου τι γίνεται μ’ εκείνα τα παιδιά
Που αν και γεννιούνται κανονικά
Δε μεγαλώνουν κανονικά
Δεν ονειρεύονται κανονικά
Ουτε ερωτεύονται κανονικά
Πες μου αν πεθαίνουν
Πες μου πώς πεθαίνουν;
Πες μου αν πεθαίνουν κανονικά

                                 ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΑΣ



ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Είναι καιρός που ασχολούμαι με τη ζωή και το έργο του Λωτρέκ με απορίες αλλά και τεράστιο ενδιαφέρον. Οι ώρες μαζί του ήταν ξεκούραστες και κάθε μικρό στοιχείο, που ανακάλυπτα συμπλήρωνε το παζλ. Η όλη πορεία του, ο τρόπος ζωής του και το έργο του προϋποθέτουν τεράστια δύναμη ψυχής. Ο Λωτρέκ ήταν υπεράνθρωπος! Ξεπερνώντας τον πόνο και τη διαφορετικότητα λειτούργησε παραγωγικά, προσφέροντας στους μεταγενεστέρους πάνω από τριακόσια έργα σε πίνακες ζωγραφικής, αφίσες, γελοιογραφίες, εξώφυλλα βιβλίων, περιοδικών και σκηνικών, φωτίζοντας με τα χρώματά του τη μαυρίλα του κορεσμού και της στατικότητας, προσφέροντας με τη δύναμη του έργου του ένα αισιόδοξο μήνυμα ζωής!
Επηρεασμένος από τους Μανέ και Ντεγκά και από την Ιαπωνική χαρακτική αλλά και με κύριο το προσωπικό του στοιχείο, δηλαδή τον έρωτά του με την πραγματικότητα και την ίδια τη ζωή, έγινε εξερευνητής στην αναζήτηση «του παρόντος καιρού».
Μετά τον θάνατό του ο νεαρός τότε Ισπανός ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο αφιέρωσε την πρώτη του έκθεση στο Παρίσι στον κοντορεβιθούλη αριστοκράτη Τουλουζ Λωτρέκ.
Το Παρίσι του Λωτρέκ δεν είναι εκείνο με τα μεγάλα μπουλβάρ και το Σαμπ-Ελυζέ, με τις άμαξες και τις κυρίες στις ιπποδρομίες αλλά μια νυχτερινή και φτωχή συνοικία, πλούσια όμως σε ταμπέλες, μουσική και γάμπες που κινούνται στο ρυθμό του καν-καν. Το βλέμμα του δεν είναι βλέμμα ενός ηδονοβλεψία, ενός θεατή αποκομμένου από τη σκηνή και τους πρωταγωνιστές. Σ’ αυτό το μεγάλο θέατρο που λέγεται Παρίσι ο Ανρί ερμηνεύει με ακρίβεια το ρόλο του, σε απόλυτη αρμονία με τους άλλους ηθοποιούς. Εκεί θα γνωρίσει τα κορίτσια, και ανάμεσά τους κάποια γενναιόδωρη χορεύτρια και θα βρει λίγη από την αγάπη ή μάλλον στοργή. Όμως την αληθινή αγάπη, αυτή που ο καθένας ονειρεύεται ο Λωτρέκ δεν θα την γνωρίσει ποτέ.
Η μεγαλύτερη ατραξιόν στη Μονμάρτη ήταν το Μουλέν Ρουζ όπου χορεύτριες όπως η Γκουλύ (καλοφαγού) χόρευαν έξαλα τις καντρίγιες που αργότερα θα επονομάζονταν «καν-καν». Για το Μουλέν Ρουζ θα έφτιαχνε ο Λωτρέκ την πρώτη του αφίσα με την τεχνική της λιθογραφίας.
Ο αριστοκρατικής καταγωγής Ανρί Μαρί Ραϋμόν ντε τουλούζ Λωτρέκ Μονφά ήταν αυτός που από τα χέρια του δημιουργήθηκαν σπουδαίες αφίσες που τον έκαναν παγκόσμια γνωστό με την καινούργια τεχνική της λιθογραφίας. Μ’ αυτόν τον τρόπο δινόταν στον καλλιτέχνη η δυνατότητα να σχεδιάσει επάνω στην πέτρα από την οποία θα εκτυπωνόταν η απεικόνιση. Ο Λωτρέκ δεν είναι o πρωτεργάτης της τέχνης της αφίσας ούτε της λιθογραφικής τεχνικής. Είναι όμως ο πιο τολμηρός, ο νεωτεριστής, είναι ο μεγάλος δημιουργός αφισών και λιθογραφιών, ο πιο παραγωγικός. Είναι αυτός που άλλαξε το ρόλο της αφίσας και την έκανε έργο τέχνης.
Στα πρώτα, αδιαμφισβήτητα μεγάλα, έργα του ο Λωτρέκ κατέγραψε τη ζωή του τσίρκου, του χορευτικού κέντρου, του καμπαρέ και του μιούζικ χολ, απεικονίζοντας συχνά τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Τον τραβούσαν και οι πιο άσχημες πλευρές της νυχτερινής ζωής του Παρισιού. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα άφηνε το σπίτι του και έμενε σε οίκους ανοχής, απεικονίζοντας εκείνες τις γυναίκες μ’ έναν προσγειωμένο τρόπο, οτιδήποτε άλλο παρά πορνογραφικό.
Ο Ανρί Μαρί Ραϋμόν ντε τουλούζ Λωτρέκ Μονφά γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1864 στο Αλμπί της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Προερχόταν από μια παλιά αριστοκρατική και εύπορη οικογένεια. Η σκοτεινή πλευρά των προγόνων του Λωτρέκ ήταν οι διαδοχικές ανά γενιές αιμομιξίες, που κατέληξαν στο γάμο των γονιών του, πρώτων εξαδέλφων.
Σαν αποτέλεσμα ο Λωτρέκ έπασχε, κατά πάσα πιθανότητα, από μια εκφυλιστική ασθένεια των οστών, υπεύθυνη για τα σοβαρά κατάγματα που έπαθε στους μηρούς από δυο ελαφρά πεσίματα το 1878 και το 1879. Τα κατάγματα έκαναν πολύ καιρό να θρέψουν και τελικά έγινε φανερό ότι τα πόδια του αγοριού, που βρισκόταν τότε στην εφηβεία, δε θα αναπτύσσονταν κανονικά.
Ο Λωτρέκ ήταν καταδικασμένος να γίνει ένας κοντόχοντρος, δύσμορφος άντρας, που θα κούτσαινε στηριζόμενος σ’ ένα μπαστούνι. Κι αυτή ακριβώς τη φιγούρα θα τη γελοιογραφούσε συχνά, προτιμώντας πάντα να λοιδορεί τον εαυτό του, παρά να τον οικτίρει.
Ποιος ήταν όμως ήταν πραγματικά ο Λωτρέκ;
Ήταν ο αριστοκράτης, ο μποέμ αλκοολικός, ο μεγάλος καλλιτέχνης. Εκεί που η μοίρα τον σημάδεψε με βαριές αναπηρίες, εκείνος ανακάλυψε έναν κόσμο διασκεδαστικό και συναρπαστικό και τον ιστόρησε με τη μεγαλύτερη ζωντάνια. Οι ηδονές και τα βίτσια της νυχτερινής ζωής του Παρισιού, φημισμένοι καλλιτέχνες και τα άσημα κορίτσια του δρόμου θα ζουν για πάντα μέσα από τα έργα του. Γιατί εκτός από ζωγράφος καθιερώθηκε και σαν μεγάλος λαϊκός καλλιτέχνης, ανοίγοντας το δρόμο σ’ ένα τολμηρό και χυδαίο για την εποχή μέσο την αφίσα. Εξαιρετικά δημιουργικός, αλλά και ταυτόχρονα αυτοκαταστροφικός, έζησε μ’ έναν τρόπο που τον οδήγησε στο θάνατο σε ηλικία μόλις τριάντα έξι χρονών.
Από το 1897 η σύφιλη και ο αλκοολισμός επηρέασαν αρνητικά τη συμπεριφορά του και το 1899 κλείστηκε σ’ ένα σανατόριο για αποτοξίνωση από το αλκοόλ. Σύντομα ξανάρχισε να πίνει πολύ αψηφώντας μια σειρά παραλυτικών επεισοδίων.
Όταν προσβλήθηκε οριστικά από παράλυση, κατέφυγε στο σπίτι της μητέρας του, όπου πέθανε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1901.
Το τεράστιο έργο του θα βελτιώνει την αισθητική όλων μας μιας και οι πίνακες του εκτίθενται σε μουσεία σε όλο τον κόσμο. Η μεγαλύτερη συλλογή βρίσκεται στο μουσείο Τουλούζ Λωτρέκ στη γενέτειρά του. Άφησε όμως και κληρονομιά πρωτοποριακές τεχνικές στη ζωγραφική και την αφίσα που επηρέασαν και επηρεάζουν νεότερους καλλιτέχνες

         ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Τα πάντα στηρίζονται στο ψέμα και στην υποκρισία. Κομματικοί γραφειοκρατικοί
μηχανισμοί ενδιαφέρονται μόνο για τη δική τους εξέλιξη, συντήρηση και ανάπτυξη
προς ίδιον όφελος. Όλα όσα υπόσχονται και τάζουν είναι παραμύθια για μικρά παιδιά, άτεχνα αστειάκια για να περνάει η ώρα.
Τετάρτη μεσημέρι παρακολούθησα ένα διάλογο σε μια απ’ αυτές τις ελαφριές μεσημεριανές τηλεοπτικές εκπομπές. Οικοδέσποινα η Ελένη Μενεγάκη και φιλοξενούμενη η Λιάνα Κανέλλη, βουλευτής του ΚΚΕ.

-

Λιάνα, το πλήρωσες το Χαράτσι;
-Το πλήρωσα ….έχω ανήλικο παιδί.
-Και τον κόσμο τι τον συμβουλεύεις να κάνει;
-Να μην το πληρώσει.
Η Λιάνα και οι άλλοι! Αρκετά με δαύτους.
Πάμε τώρα στον ελευθερόστομο, όπως του άρεσε να αυτοαποκαλείται απαντώντας σ’ αυτούς που τον έλεγαν αθυρόστομο, τον Κώστα Βάρναλη, που ποτέ δεν προσποιήθηκε τον διανοούμενο.
Και που ήταν πάντα αληθινός, ευθύς και εύστοχος.
«Είχα γυναίκα, είχα και ζα, είχα μια Βάσω με βυζά, μα προκοπή δεν είχα.
Σε ποιο χαρέμι να παχαίνει, στα μαξιλάρια ξαπλωμένη, μασώντας τη μαστίχα.»

«Η ποίηση του Βάρναλη, γράφει ο Μενέλαος Λουντέμης, δε μύριζε ποτέ γάλα. Μύριζε από την αρχή μπαρούτι· κατέβηκε δηλαδή στο στίβο χωρίς πάρα πολλά γυμνάσματα και δοκιμές και περιπλανήσεις στους λειμώνες των ασφόδελων. Μ᾿ άλλα λόγια, χωρίς αυτές τις πεισιθάνατες κραυγές που έβγαζαν όλοι οι λυρικοί του καιρού του. Όχι. Η Ποίηση του Βάρναλη ήταν από την αρχή αρσενική, λάσια, μια βολίδα που ’πεσε μες στα στεκούμενα νερά του μελίπηχτου λυρισμού».

*Στα 1973, το καλοκαίρι, πήγαμε μια παρέα με αυτοκίνητο και τον πήραμε απ’ το καφενείο “Νέα Ελλάς” της πλατείας Κολωνακίου και πήγαμε, κατά δική του προτίμηση, σε γνωστό του παραθαλάσσιο κέντρο στο Κόκκινο Λιμανάκι της Ραφήνας. Ένας άνθρωπος που σήκωνε επάνω του 90 χρόνια, είχε μια μοναδική ευρωστία και διάθεση. κατά τη διαδρομή, μιλούσε για τη λογοτεχνική του σύνταξη, που αν την έπαιρνε (αν πρόφταινε) θα καλυτέρευε λίγο τα δύσκολα οικονομικά του. Όταν φτάσαμε στη θάλασσα, θυμήθηκε πως δεν είχε πάρει το μαγιό του. Τον είδαμε να φεύγει μακριά μας και να πέφτει στη θάλασσα τσίτσιδος. Απομακρύνθηκε, τον βλέπαμε να κολυμπά στα βαθιά σαν δελφίνι. Ύστερα πήγαμε στο κέντρο, παράγγειλε για τον εαυτό του ενάμισι κιλό λιθρίνια (ναι! ενάμισι) και τα έφαγε όλα πεσμένος αμίλητος επάνω στο πιάτο. Ήπιε κρασί, έφαγε φρούτα, μίλησε με πόνο για την κατάσταση, για το Βουτυρά, τον Παλαμά, τον Παπαδιαμάντη, είπε διάφορα ανέκδοτα. Σε μια στιγμή, από μια παρέα στο βάθος, ακούστηκαν χειροκροτήματα. “Ο Βάρναλης, ο Βάρναλης! Γεια σου”. Και άλλα απ’ την άλλη πλευρά, και άλλα από πέρα. Σηκώθηκαν μερικοί νέοι και του φίλησαν το χέρι. Μια παλιά του θαυμάστρια τον φίλησε, την αγκάλιασε. Απάγγειλέ μας κάτι, του λέει μετά στ’ αυτί. Δεν απαγγέλω, δεν έχω φωνή, της λέει. Άρχισε εκείνη και απάγγειλε τους “Μοιραίους”. Σώπα, της λέει, θα μας πάρουν είδηση. Όταν έφυγαν από το τραπέζι μας και καταλάγιασε ο ενθουσιασμός, “να, είδες”, είπε συγκινημένος, “κάτι τέτοια με κρατούν στη ζωή κι ας είμαι πεταγμένος στο περιθώριο… αυτός ο λαός είναι μεγάλος, είναι σαν τη θάλασσα, ποτέ δεν ησυχάζει, ούτε λυγά, ούτε πέφτει. Κάτι μου λέει πως θ’ αξιωθώ να ζήσω και να χαρώ το θρίαμβό του.

*Γιώργος Βαλέτας “Η ζωή και το έργο του Κώστα Βάρναλη”
άρθρο στο περιοδικό Νέα Εστία, τ.1163, Χριστούγεννα 1975

  Ι
-Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
-Φταίει ο θεός που μας μισεί!
-Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
-Φταίει πρώτ᾿ απ᾿ όλα το κρασί!
«Ποιος φταίει; Ποιος φταίει;... κανένα στόμα
δεν τόβρε και δεν τόπε ακόμα.
Έτσι, στην σκοτεινή ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί,
σαν τα σκουλήκια κάθε φτέρνα
όπου μας εύρει, μας πατεί:
δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα!
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!

ΙΙ
«Όταν πεθαίνει βασιλιάς, μη χαίρεσαι λαουτζίκο
Μη λες πως θάν’ καλύτερος ο νυν από τον τέως
Πως θάναι το λυκόπουλο καλύτερο απ’ τον λύκο
Τότε μονάχα να χαρείς: αν θάναι ο τελευταίος»

ΙΙΙ
«Κι αν κάποτε τα φρένα σου μ᾿ αλήθεια, φως της αστραπής,
χτυπήσει ο Κύρης τ᾿ ουρανού, παιδάκι μου να μη την πεις!
Θεριά οι ανθρώποι, δε μπορούν το φως να το σηκώσουν!
Δεν ειν᾿ αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.
Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν!»

ΙV
«Στη ζήση αυτή που τη μισούμε,
στη γης αυτή που μας μισεί,
κι όσο να πιούμε δε σε σβηούμε,
πόνε πικρέ και πόνε αψύ,
που μας κρατάς και σε κρατούμε».

V
«Δε θα μας σώσει Ανατολή γιά Δύση
μήδ’ Έλληνες ή βάρβαροι θεοί
Μπροστά καινούργιος κόσμος θα βαδίσει,
άμα ξυπνήσουν κάποτε οι λαοί.»

VI
«Δεν είμ’ εγώ σπορά της Τύχης,
ο πλαστουργός της νιας ζωής.
Εγώ ’μαι τέκνο της Ανάγκης
κι ώριμο τέκνο της Οργής.»

VII
«Όλα εδώ χάμου ψεύτικα.
Δε σ’ έζησα, ονειρεύτηκα,
μαύρη ζωή, όλη πίκρα.
Μα θα χαρώ σε, Λευτεριά,
αιώνια Αλήθεια κι Ομορφιά,
σαν θα περάσω Αντίκρα.»

VIII
«Χάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο,
χάιντε Σύμβολον αιώνιο!
Αν ξυπνήσεις, μονομιάς
θά ’ρτει ανάποδα ο ντουνιάς».

*Αποσπάσματα από ποιήματα του Κώστα Βάρναλη
Ο Βάρναλης είναι ως κοινωνικός ποιητής και συγγραφέας μοναδικός. Πουθενά στο έργο του δεν υπάρχουν τα ίχνη ενός διανοουμενισμού, πού συχνά συναντάται σε ανάλογες περιπτώσεις. Το ισχυρό ταλέντο του μετέβαλλε σε καθαρή «λαϊκή» τέχνη και σπαρταριστό υλικό, οποιαδήποτε ιδέα ή ιδεολογία βρισκόταν στην αφετηρία της δημιουργίας του. Γι' αυτό, χωρίς να προδίδει τους κανόνες της τέχνης, η οποία απαιτεί μια εκφραστική αυτονομία, μιλούσε άμεσα στις καρδιές του λαού.

 ΤΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

Καλέ μου φίλε, σου γράφω για να παρηγορηθώ
και εξαιτίας της απόστασής μας, τρελά θα εξηγηθώ.
Μα, από τότε που λείπεις, παρατήρησα ξανά
πως ο χωροχρόνος έφυγε μα κάτι ακόμα εδώ δεν προχωρά.
Σπανίως βγαίνουμε έξω κι ας είναι και γιορτές,
αρκετοί σωριάζουν σάκους με άμμο στα παράθυρα και στις σκεπές,
Άλλος πάλι σωπαίνει για βδομάδες σαν νεκρός
κι όσοι δεν έχουν κατιτίς να πούνε τους περισσεύει και καιρός.

Μα η μικρή οθόνη μάς είπε για τη νέα χρονιά
έναν ανασχηματισμό ευρύ που καρτερούμε πώς και τι.
Θα 'χουμε, λέει, Χριστούγεννα και καρναβάλια καθ' εκάστη,
κάθε Χριστούλης θα κατέβει απ' το σταυρό
και τα πουλάκια θα επιστρέψουν στο άστυ.

Θα έχει φαγοπότι και φως όλο το χρόνο,
θα βγάζουν λόγο και οι μουγκοί γιατί οι κουφοί μιλούσαν μόνο.
Θα επιτραπεί ο έρως όπως τον θέλει ο καθείς,
θα παντρευτούνε και οι καλόγεροί μας, μα κατόπιν δοκιμής.
Έως δια μαγείας, θα εξαφανιστούν
κάτι κρετίνοι, κάτι απαίσιοι που μας ταλαιπωρούν.
Βλέπεις, αδερφέ μου, τι σου αραδιάζω, ακριβέ μου;
Μα, εδώ κοντεύω να φλιπάρω, έστω σαν όνειρο αν το πάρω!

Βλέπεις, βλέπεις, βλέπεις, βλέπεις, βλέπεις, κύριέ μου, παραμιλάω, τρεκλίζω,
γελάω μ' όλα τα εφέ μου και συνεχίζω να ελπίζω!
Μα, αν ο χρόνος ήταν μόνο για μια ώρα, κάτι σαν κομήτης,
πόσο σκληρό γίνεται τώρα καθώς χανόμαστε μαζί της.
Ο χρόνος που μετράει σε λίγο δεν θα είναι εδώ,
θα τον φάω ή θα με φάει, αυτά είχα να σου πω.

                                                                                            Lucio Dalla

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Ξύπνησα και σκεφτόμουνα τα απαγορευμένα κάλαντα, «Ο Κούλης στο ναυτικό» και τον Ελπήνορα να στουκάρει στα τσιμέντα.
Όλα είναι ένα ταξίδι ξεκινώντας από τον Όμηρο με ενδιάμεσο τον Μποντλέρ και καταλήγοντας
στον Κόλλια (Καββαδίας) παρέα με τις ερμαφρόδιτες φωνές των τραγουδιστών που τον ερμήνευσαν.
Τα γυφτάκια έκαναν λάθος επένδυση αγοράζοντας τρίγωνα, κλαρίνα και μελόντικες για να πουν
τα κάλαντα και για να αγοράσουν το καινούργιο play station.
Με απογοήτευση όμως φέτος θα παίξουν μόνο το όργανό τους…
Το μόνο που δεν θα είναι απαγορευμένο και που θα παίξει φέτος από το YouΤube
θα είναι «ο Κούλης στο ναυτικό» και θα είναι αυτό που θα αντικαταστήσει τα κάλαντα.
Τι δουλειά όμως έχει ο Ελπήνορας;
Ποιος είναι;
Είναι αυτός που αυτοκτόνησε γιατί ζήλεψε, όταν είδε τον Οδυσσέα με την Κίρκη.
Έκανε οφθαλμολουτρο και σκόνταψε;
Μέθυσε απόψε το κορίτσι μου;
Η ομοφυλοφιλική άποψη του Ομήρου;
Η σχέση του Κούλη;
Ο πρόγονος του Χίτλερ;
Ο ακτιβιστής που έπεσε από τα Ιμαλάια;
Κάτι για να περάσει η ώρα και να καλύψω το άρθρο του Δεκέμβρη;
Ο Ελπήνορας θάφτηκε από τον Οδυσσέα με ένα κουπί καρφωμένο στην πλάτη.
Και ουχί με σταυρό γιατί όπως όλοι ξέρετε (σιγά μην ξέρετε) τότες δεν είχε
ανακαλυφθεί ο Χριστιανισμός…

Ο κορωνοϊός έχει κουράσει τους πάντες.
Όλους έκτος από μένα.
Κάνω ό,τι έκανα!
Έτσι κι αλλιώς η ζωή δεν έχει και μεγάλες απαιτήσεις.
Θέλει ένα πιάτο φαΐ και λίγη αγάπη…

Εύχομαι…
Καλή χρονιά! Και με περισσότερη ελευθερία!

ΒΟΥΤΙΑ ΣΤΑ ΒΑΘΙΑ

 

               ΒΟΥΤΙΑ ΣΤΑ ΒΑΘΙΑ

Για πού το ’βαλες καρδιά μου μ’ ανοιχτά πανιά,
για ποια πέλαγα ουράνια, άστρα μαγικά;
Για πού το ’βαλες καρδιά μου μ’ ανοιχτά πανιά;

Για ποια μακρινή πατρίδα, έρμη ξενιτιά;
Θάλασσα, ουρανός μ’ αστέρια, πουθενά στεριά.
Για πού το ’βαλες καρδιά μου μ’ ανοιχτά πανιά;

Ποια αγάπη, ποιο λιμάνι, ποια παρηγοριά;
Θα ’χεις αγκαλιά το κύμα, χάδι το νοτιά.
Για πού το ’βαλες καρδιά μου μ’ ανοιχτά πανιά;

                                            ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΕΣΣΗΝΗ


ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Ο Τζίμης σπούδαζε Νομική στην Ιταλία, τη δεκαετία του ’80. Ήταν μοντέρνος και στιλάτος. Ακολουθούσε κατά γράμμα τη μόδα, σε όλη της τη λεπτομέρεια.
Εκείνα τα χρόνια συνηθιζότανε να φοράς διπλά αξεσουάρ: δυο ρολόγια, δυο μενταγιόν. Ο Τζίμης τη μόδα την είχε επεκτείνει και φόραγε δυο εσώρουχα, ένα σλιπάκι κι ένα μποξεράκι.
Μια μέρα, καμιά δεκαριά φρικιά είχαν βρει μια κακομοίρα και την πήραν για παρτούζα, σε ένα σπίτι λίγο πιο πάνω από τα Γυμνάσια. Ο Τζίμης ποτέ δε βρήκε τη σειρά του…. Μέχρι να βγάλει το μποξεράκι και το σλιπάκι, τον προλάβαινε κάποιος άλλος. Η κακομοίρα αποχώρησε ψόφια λόγω φόρτου εργασίας και ο Τζίμης πέταξε το μεγάλο ρητό. Το παραθέτω αναλλοίωτο: «Τελικά τι σημαίνει γαμήσι; Να ντύνεσαι και να γδύνεσαι;»
Ο Τζίμης δεν υπάρχει πια. Μας εγκατέλειψε πρόωρα. Όμως αυτό το περιστατικό μου ήρθε στο μυαλό την ημέρα των εκλογών. Χουζούρευα στο κρεβάτι καπνίζοντας και απολαμβάνοντας τη θαλπωρή της κουβέρτας. Η τηλεόραση είχε παιδικό πρόγραμμα με κινούμενα σχέδια: τον «Όλιβερ Τουίστ», «Το ταξίδι του Γκιούλιβερ».
«Βουτιά στα βαθιά», στην αγνότητα, στα παιδικά μου χρόνια. Έπρεπε όμως να εκτελέσω το εκλογικό μου καθήκον. Τότε μου ήρθαν στο μυαλό τα λόγια του Τζίμη ελαφρώς παραποιημένα: «Τελικά τι σημαίνουν εκλογές; Να ντύνεσαι και να γδύνεσαι;»…
Τελευταία μέρα του Γενάρη. Πέφτει μια «παράξενη βροχή». Δυνατός άνεμος, ζεστός σαν καύσωνας και το έδαφος τραντάζεται συνεχώς.
Ο μικρός Αλέξης, της διαφήμισης, παρατάει το τρενάκι και σπρώχνει το βραχίονα του γραμμοφώνου. Είχε κολλήσει στα 1946….

Εμπρός Ε.Λ.Α.Σ. για την Ελλάδα
το δίκιο και τη λευτεριά
σ’ ακροβουνό και σε κοιλάδα
πέτα πολέμα με καρδιά

Ύστερα προβάλλονται σε μια γιγάντια οθόνη σκηνές από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή βαθιά»: οι δοκιμές με τις βόμβες Ναπάλμ στα βουνά του Γράμμου από τις συμμαχικές δυνάμεις, Άγγλους και Αμερικανούς.
Έχουν καεί τα πάντα. Δέντρα, βουνά, αντάρτες.
Ξαφνικά παρουσιάζεται στο πλάνο μια τραυματισμένη Επονίτισσα μακιγιαρισμένη με φούμο ή με το βερνίκι camel που χρησιμοποιούσε ο Καΐλας στο «μικρό λουστράκο» και λέει με στόμφο «Τελικά ποιος νίκησε;»

 

ΜΙΑ ΚΙ ΕΞΩ

Βγήκαν λάμιες στο ποτάμι σύννεφο έβαλαν γιορντάνι
κι άντρας ζώνει τ’ άρματά του πάει ταμένος του θανάτου
Και ποιος θα σου κρατήσει άσπρο στο χορό μαντήλι
μαγιάπριλο του κόσμου πίκρα περπατάει στα χείλη
άι... γαρούφαλλό μου...

Άλογο φαρί καβάλα δράκοι του ’στησαν κρεμάλα
μπρος στο μαρμαρένιο αλώνι στέκει και το πεταλώνει
Ανέμη να γυρίσει παραμύθι ν’ αρχινήσει
μαύρο κρασί να πιούμε το φεγγάρι έχει μεθύσει
άι...γαρούφαλλό μου...

Και στην άκρη, στο ποτάμι μια φλογέρα, ένα καλάμι
κάνει τον καημό φλογέρα το παράπονό του αέρα
Και ποιος θα σου κρατήσει άσπρο στο χορό μαντήλι
μαγιάπριλο του κόσμου πίκρα περπατάει στα χείλη
άι...γαρούφαλλό μου...

Ποιος πονεί και ποιος το θέλει του ανέμου οι Αρχαγγέλοι
του καπνού `ναι και τ’ ανέμου δεν το βάσταξα ποτέ μου
Ανέμη να γυρίσει παραμύθι ν’ αρχινήσει
μαύρο κρασί να πιούμε το φεγγάρι έχει μεθύσει
άι...γαρούφαλλό μου...

Του Χάρου ειν’ το πανηγύρι το χορό νεκρός να σύρει
τ’ άστρα μες στο παραγάδι και τον ήλιο στο σημάδι
Και ποιος θα σου κρατήσει άσπρο στο χορό μαντήλι
μαγιάπριλο του κόσμου πίκρα περπατάει στα χείλη
άι...γαρούφαλλό μου...

                                                   ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΚΟΥΦΑΣ


ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
Φύσηξε Νοτιάς και φανέρωσε τα νοσοκομειακά απόβλητα. Ο άνεμος ξεθάβει
τα κουκουλωμένα, τα βγάζει στην επιφάνεια. Τελικά τίποτα κρυφό υπό τον άνεμο. Η αλήθεια εμφανίζεται πάντα αργά ή γρήγορα. Δεν έμεινε κρυφή ποτέ. Ποτέ;
Έτσι και τώρα θα εμφανιστεί η αλήθεια. Δεν τα συγκέντρωσα εγώ όλα αυτά τα στοιχεία Είναι ιστορικά ντοκουμέντα γραμμένα από ιστορικούς. Εγώ έκανα την περίληψη έτσι όπως κάναμε στο δημοτικό σχολείο.
Ξέρω πως θα αντιδράσει το μικροπαραγοντιλίκι, αλλά δεν με ενδιαφέρει και δεν θα απαντήσω. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΙ ΕΞΩ. Δεν θα πέσω στην παγίδα της επανάληψης. Ξέρω πως γνωρίζουν την αλήθεια και την αρνουνται για ίδιον όφελος.
Το άρθρο το αφιερώνω στον ήρωα Ρήγα Φεραίο. Τον είχα υποδυθεί πιτσιρικάς στο δημοτικό λόγω χάρης, ομορφιάς, κιλών και μετριοφροσύνης… (οι πολύ καλοί μαθητές ήταν κοντοί).
Το αφιερώνω σ’ όλους αυτούς που όταν τους προκάλεσαν, φάνηκαν ανεπαρκείς να απαντήσουν.
Και στους απλούς αναγνώστες που έχουν διάθεση να μάθουν την αλήθεια.
Η πραγματική ιστορία της ελληνικής επανάστασης του 1821 απέχει αρκετά από την επίσημη εκδοχή της, έτσι τουλάχιστον όπως διαμορφώθηκε με την πλήρη επικράτηση
της ελληνικής αστικής τάξης, την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και τη διευθέτηση του ζητήματος του «ξένου προστάτη» για το νεότευκτο κράτος.
Από τη μια υπάρχουν τα σχολικά βιβλία και οι τόμοι των επίσημων εκφραστών της αστικής αντίληψης για το ζήτημα, που παρουσιάζουν (πλήρως διαστρεβλωμένο) τον εθνικό χαρακτήρα του «εικοσιένα» αποσιωπώντας ή υποτιμώντας το κοινωνικό και ταξικό του περιεχόμενο. Ακόμα και για πασίγνωστα γεγονότα, όπως η εμφύλια σύγκρουση σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα της επανάστασης, η επίσημη εκδοχή καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να περιορίσει τη σημασία τους και να τα παρουσιάσει ως μια θλιβερή παρένθεση στη «μεγαλειώδη» πορεία της «εθνικής παλιγγενεσίας».
Από την άλλη, υπάρχει μια πλούσια ιστοριογραφία απομνημονευμάτων λαϊκών αγωνιστών (Κολοκοτρώνη, Περραιβού κ.ά.), τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, η «Ελληνική Νομαρχία», μελέτες του Κορδάτου και του Βαλέτα, τα καυστικά κείμενα του Γιάννη Σκαρίμπα, αλλά και ξένων ιστορικών, όπως του Φίνλεϊ, που προσεγγίζουν την πραγματική διάσταση του ζητήματος και προβάλλουν, πέρα από τον εθνικοαπελευθερωτικό (που έτσι κι αλλιώς υπήρχε) και τον ταξικό-κοινωνικό χαρακτήρα της επανάστασης. Στα κείμενα αυτά μπορούμε να δούμε τον αντιδραστικό ρόλο της Εκκλησίας και των κοτζαμπάσηδων, την υπονόμευση του αγώνα από μερίδα της ελληνικής αστικής τάξης που έφτασε μέχρι και την ανοιχτή προδοσία, αλλά και τον ηρωικό αγώνα απλών λαϊκών αγωνιστών που κατάφεραν εμπνευσμένοι από την πρόσφατη γαλλική επανάσταση, σε πολλές περιπτώσεις, να κυριαρχήσουν (σε τοπικό επίπεδο) και να θέσουν (έστω και πρόωρα) ζήτημα λαϊκής εξουσίας.

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Η ιστορία της ελληνικής επανάστασης του 1821 έχει σαν αφετηρία της τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία αρκετά χρόνια πριν. Η ελληνική αστική τάξη, με τον τρόπο που διαμορφώθηκε, μέσα στις συγκεκριμένες συνθήκες, είχε αναπτυχθεί αρκετά και σε τέτοιο βαθμό που μόνο η δημιουργία ενός δικού της εθνικού κράτους θα μπορούσε να αποτελέσει τον όρο για το προχώρημα της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Από τα πρώτα χρόνια της κατάκτησης του ελλαδικού χώρου από τους Οθωμανούς δόθηκαν αρκετές δυνατότητες ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας. Αυτό συνετέλεσε, αργότερα, στην ανάπτυξη της μικρής βιοτεχνίας (κυρίως οικογενειακής) αλλά μέσα στο 17ο αιώνα στην προώθηση των εξαγωγών και του εμπορίου σε όλη σχεδόν τη Δυτική Ευρώπη. Ταυτόχρονα αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό και η ναυτιλία. Μάλιστα από το 18ο αιώνα η ελληνική ναυτιλία και το θαλάσσιο εμπόριο θα μπορούσαμε να πούμε ότι κατείχαν μια από τις πρώτες θέσεις στο μεσογειακό χώρο. Το αποτέλεσμα ήταν η ίδρυση ελληνικών παροικιών σε πολλές πόλεις της Ευρώπης. Έτσι δεν θα αργούσε να τεθεί με πιο έντονο τρόπο η αναγκαιότητα συγκρότησης ελληνικού κράτους.
Φυσικά, σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσε η αστική τάξη από μόνη της να φέρει σε πέρας αυτή την ανατροπή. Έπρεπε να κερδίσει με το μέρος της τον ελληνικό λαό, την αγροτιά αλλά και τους ακτήμονες που ήταν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού.
Απ’ την άλλη μεριά συχνά ξεσπούσαν λαϊκές εξεγέρσεις, σε τοπικό επίπεδο, οι οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν ακαθοδήγητες, υποκινούνταν από ομάδες ακτημόνων και είχαν απώτερο στόχο τη δικαιότερη μοιρασιά της γης, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ανήκε σε τσιφλικάδες.
Οι προσπάθειες της αστικής τάξης να πυροδοτήσει τις εξελίξεις για την επανάσταση και να καθοδηγήσει με πιο ολοκληρωμένο τρόπο την υπόθεση αυτή ξεκινάν μετά τα 1750 και πάντα με τις διασυνδέσεις που υπήρχαν με τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής, κύρια της Ρωσίας (το ξανθό γένος) που είχε σοβαρό λόγο αλλαγής τού τότε status. Είναι γνωστές οι προσπάθειες παραμερισμού της κυριαρχίας των Τούρκων και καθόδου της στη Μεσόγειο.

ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ
Σημαντική από αυτή την άποψη ήταν η προσπάθεια του Ρήγα Φεραίου να ξεκινήσει την επανάσταση των εθνοτήτων σε όλο τον βαλκανικό χώρο, με την προοπτική ίδρυσης της βαλκανικής ομοσπονδίας. Ένα όραμα αρκετά προοδευτικό, που αν συνδυαστεί με το κοινωνικό περιεχόμενο που έθετε, θα λέγαμε ότι δείχνει έναν άνθρωπο που έβλεπε πολύ μακρύτερα από την εποχή του. Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι καλούσε ακόμα και τη φτωχολογιά των Τούρκων να επαναστατήσει ενάντια στο σουλτάνο:
«Βούλγαροι κι Αρβανίτες και Σέρβοι και Ρωμιοί,
Νησιώτες και Ηπειρώτες, με μια κοινή ορμή,
για την ελευθερία να ζώσουμε σπαθί,
ν' ανάψουμε μια φλόγα εις όλην την Τουρκιά,
να τρέξει απ' την Μπόννα έως την Αραπιά…
να σφάξουμε τους λύκους που τον ζυγόν βαστούν
και Χριστιανούς και Τούρκους σκληρά τους τυραννούν».
Με τέτοια κηρύγματα ο Ρήγας και οι συνεργάτες του προσπαθούσαν να ενώσουν τους λαούς των Βαλκανίων. Δεν έμελλε όμως να ζήσει πολύ για να ολοκληρώσει το έργο του. Το Δεκέμβρη του 1797 συλλαμβάνεται στην Τεργέστη. Ακολουθεί κύμα συλλήψεων από την αυστριακή αστυνομία. Τον Απρίλη του 1798 ο Ρήγας και οι σύντροφοί του παραδίδονται στις τουρκικές αρχές. Στις 17 Ιούνη τον στραγγαλίζουν μαζί με άλλους 8 Έλληνες που κρατούνταν σε φυλακή του Βελιγραδίου.
Με την ευκαιρία αξίζει να δούμε τη στάση της Εκκλησίας στο ζήτημα. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όταν συνελήφθη ο Ρήγας, με εγκύκλιο του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε', καλούσε τους δεσποτάδες να κατάσχουν το επαναστατικό μανιφέστο του Ρήγα γιατί όπως ανέφερε «πλήρες υπάρχει σαθρότητος εκ των δολερών αυτού εννοιών, τοις δόγμασι της ορθοδόξου ημών πίστεως εναντιούμενον». Ο ίδιος, πλαστογραφώντας το όνομα του πατριάρχη Ιεροσολύμων Άνθιμου, εξέδωσε την περίφημη «Πατρική διδασκαλία» με την οποία τασσόταν ενάντια σε κάθε ιδέα εθνικής εξέγερσης, ενάντια στις δημοκρατικές αρχές της γαλλικής επανάστασης και καθησύχαζε το λαό λέγοντας ότι οι Τούρκοι ήταν… θεόσταλτοι. Δεν ήταν πρωτόγνωρη αυτή η φιλοτουρκική στάση του ανώτερου κλήρου και δικαιολογείται πλήρως, αφού από την πρώτη στιγμή της οθωμανικής κυριαρχίας όχι μόνο διατήρησαν τα όποια προνόμια είχαν επί Βυζαντίου, αλλά τα διεύρυναν κιόλας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε χριστιανός ήταν υποχρεωμένος να δίνει το ένα τρίτο των εισοδημάτων του στην Εκκλησία (ειδικός φόρος που λεγόταν ρόγα ή ζητεία).
(Γ. Κορδάτου «Η κοινωνική σημασία της ελληνικής επανάστασης του 1821»
σελ. 71).

ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Στα 1814 ιδρύεται στην Οδησσό η Φιλική Εταιρεία. Σκοπός της μυστικής αυτής οργάνωσης ήταν να ξεκινήσει τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Μπορεί στη διακήρυξή της να μην είχε τις προοδευτικές-ριζοσπαστικές ιδέες του Ρήγα αλλά έθετε ένα σοβαρό ζήτημα για την εποχή: την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την ίδρυση κράτους βασισμένου μόνο στις δυνάμεις των Ελλήνων.
Στην αρχή η ανάπτυξή της ήταν υποτυπώδης. Μάλιστα έγινε πρόταση στον Ιωάννη Καποδίστρια να αναλάβει την αρχηγία της, αλλά αυτός αρνήθηκε. Στην αυτοβιογραφία του εξηγεί τους λόγους: «Οι καταστρώσαντες τοιαύτα τα σχέδια είναι περισσότερον ένοχοι και αυτοί ωθούν την Ελλάδα προς τον όλεθρον. Είναι ελεεινοί εμποροϋπάλληλοι, καταστραφέντες λόγω της κακής των διαγωγής... Σας επαναλαμβάνω: φυλαχτείτε από τοιούτους άνδρας”. (Γ. Κορδάτου, “Η κοινωνική σημασία της ελληνικής επανάστασης του 1821”, σελ. 142).
Αναμενόμενο από έναν άνθρωπο με μαύρο παρελθόν. Δεν είναι βέβαια γνωστή η δράση του πριν από την επανάσταση. Η αστική ιστοριογραφία θέλει να δείξει τα έργα του ως πρώτου κυβερνήτη μετά την επανάσταση και ξεχνά ένα πολύ σημαντικό γεγονός που στιγμάτισε τη δράση του. Όταν στα 1804 στα Εφτάνησα επικρατούν οι Ρώσοι, στην Κεφαλονιά ξεσπά αγροτική αντιφεουδαρχική εξέγερση. Ο Καποδίστριας, τοποτηρητής των Ρώσων και γνήσιος υπηρέτης της ρωσικής κατοχής, έπνιξε στο αίμα την εξέγερση, τασσόμενος σαφώς με το μέρος των φεουδαρχών.
Στα 1818 η έδρα της Φιλικής Εταιρείας μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη και η Εταιρεία αρχίζει να αναπτύσσεται ραγδαία. Στην οργάνωση όμως μπήκαν και πολλοί Φαναριώτες και κοτζαμπάσηδες, αλλάζοντας ριζικά τη σύνθεσή της. Μετά το θάνατο του Σκουφά ανατίθεται η αρχηγία στον Αλέξανδρο Υψηλάντη.
Οι τάσεις που συνυπήρχαν μέσα στους Φιλικούς ήταν:
α) Η αστικοδημοκρατική-προοδευτική τάση. Ήταν οι συνεχιστές του Ρήγα που στηρίζονταν στην προοδευτική μερίδα των αστών και στις λαϊκές μάζες. Εκπρόσωποί της ήταν, εκτός από το Σκουφά, οι: Αναγνωστόπουλος, Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Νικηταράς, Αναγνωσταράς, Ανδρούτσος κ.ά.
β) Η συντηρητική-συμβιβαστική τάση. Στηριζόταν στη συντηρητική μερίδα των αστών και σύναψε συμμαχίες με τους κοτζαμπάσηδες και τους Άγγλους. Εκπρόσωποί της ήταν οι: Μαυροκορδάτος, Ιγνάτιος, Νέγρης, Κουντουριώτηδες, Ορλάνδος κ.ά.
γ) Η αντιδραστική τάση. Ήταν οι μεγαλοκοτζαμπάσηδες και παλιά φεουδαρχικά στοιχεία που υπονόμευαν διαρκώς την επανάσταση. Εκπρόσωποί της ήταν οι: Ζαΐμης, Λόντος, Νοταράς, Π. Π. Γερμανός, Χρύσανθος Μονεμβασιάς κ.ά.
Από τη στιγμή εκείνη τα γεγονότα ήταν ραγδαία. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συντάσσει, μαζί με τον Παπαφλέσσα και το Γεώργιο Λεβέντη, το «Γενικόν Σχέδιον» της επανάστασης. Το σχέδιο προέβλεπε ταυτόχρονη επανάσταση στη Σερβία, το Μαυροβούνιο, τη Μολδοβλαχία, την Ήπειρο και την Πελοπόννησο. Αποφασίζεται να κατέβει ο Αλ. Υψηλάντης στην Πελοπόννησο και να ξεκινήσει την επανάσταση στα τέλη του 1820 ταυτόχρονα σε όλα τα Βαλκάνια. Στη Σερβία με τον Οβρένοβιτς, στη Μολδοβλαχία με τον Βλαντιμιρέσκου, καθώς και στη Βουλγαρία. Τελικά το σχέδιο τροποποιήθηκε γιατί ο Οβρένοβιτς δεν ακολούθησε και οι Άγγλοι ειδοποίησαν το σουλτάνο για τα σχέδια των Φιλικών. Επίσης ο Αλ. Υψηλάντης λόγω των αντιδραστικών του πεποιθήσεων διέταξε τον τουφεκισμό του Βλαντιμιρέσκου, καθώς ο τελευταίος ήθελε να δημιουργήσει καθαρά αγροτικό κίνημα ενάντια όχι μόνο στους Τούρκους, αλλά και στους φεουδάρχες, πράγμα που έβρισκε αντίθετο τον, μοναρχικών αντιλήψεων, πρίγκιπα. Το αποτέλεσμα ήταν να μην ακολουθήσουν μαζικά άλλες εθνότητες και να ναυαγήσει η προσπάθεια (ήττα στο Δραγατσάνι).
Στις αρχές του 1821 έρχονται οι απεσταλμένοι των Φιλικών στη Νότια Ελλάδα για να συντονίσουν τις προετοιμασίες της επανάστασης. Άρχισε να φαίνεται ξεκάθαρα πλέον ότι οι κοτζαμπάσηδες και ο ανώτερος κλήρος δεν ήθελαν σε καμιά περίπτωση την επανάσταση. Χαρακτηριστική είναι η συνάντηση στις 26 Γενάρη στη Βοστίτσα (Αίγιο), στο σπίτι του Ανδρέα Λόντου, όπου ο Παπαφλέσσας προσπαθεί να πείσει τους κοτζαμπάσηδες, τους καπετάνιους, τους δεσποτάδες και τον Παλαιών Πατρών Γερμανό να ξεκινήσει η επανάσταση. Οι περισσότεροι από αυτούς αρνούνται. Μάλιστα απείλησαν τον Παπαφλέσσα ότι θα τον φυλάκιζαν ή και θα τον σκότωναν αν δεν σταματούσε την επαναστατική του προπαγάνδα.

ΛΑΪΚΕΣ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ
Στις 21 Μάρτη ο τσαγκάρης Παν. Καρατζάς ξεσηκώνει τους Πατρινούς. Η Πάτρα καταλαμβάνεται από τους εξεγερμένους και οι Τούρκοι κλείνονται στο κάστρο. Στις 22-23 Μάρτη ξεσηκώνεται η Μάνη. Ο Κολοκοτρώνης κι ο Παπαφλέσσας μπαίνουν την ίδια μέρα στην Καλαμάτα και την ελευθερώνουν. Η επανάσταση είχε ήδη αρχίσει παρά την επίσημη άποψη ότι ξεκίνησε στο μοναστήρι τη Αγίας Λαύρας στις 25 του Μάρτη.
Στις 24 Μάρτη φτάνουν στην Πάτρα, που ήταν ήδη κατειλημμένη από το λαό, ο αρχιεπίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Ανδρέας Ζαΐμης και ο Ανδρέας Λόντος, εκ των υστέρων και αφού δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά, κηρύσσουν την επανάσταση στην Πελοπόννησο.
Από τότε ξεκίνησε μια προσπάθεια της παλιάς κάστας που κατείχε τα προνόμια αλλά και της νέας αστικής τάξης που διαμορφώθηκε, να κυριαρχήσουν, να πάρουν τα ηνία της επανάστασης και να αποτρέψουν κάθε λαϊκό ξέσπασμα που απειλούσε τα συμφέροντά τους και ξέφευγε από τα πλαίσια που αυτοί έθεταν. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ο λαός κατάφερε έστω και πρόσκαιρα να κυριαρχήσει. Όπως στην Ύδρα που ένας γνήσιος λαϊκός ηγέτης, ο Αντώνης Οικονόμου, κηρύσσει την επανάσταση στις 28 Μάρτη και ο λαός καταλαμβάνει το διοικητήριο του νησιού καθώς και πολλά καράβια. Υποχρεώνουν τους μεγαλοκαραβοκύρηδες να δώσουν μέρος από την περιουσία τους για την επανάσταση κι έτσι ο στόλος της Ύδρας μετατρέπεται σε ισχυρό πολεμικό ναυτικό. Τα ίδια συμβαίνουν και στις Σπέτσες και στα Ψαρά στις αρχές Απρίλη και σε λίγο στα περισσότερα νησιά. Γενικά στα νησιά ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας πήρε έντονο ταξικό χαρακτήρα, αφού εκεί δημιουργήθηκαν οργανωμένα λαϊκά κόμματα. Χαρακτηριστικά στην Άνδρο, με ηγέτη τον αγρότη Δ. Μπαλή, το λαϊκό κίνημα ήταν επηρεασμένο από τις αρχές της γαλλικής επανάστασης (στους λόγους του ο Μπαλής μιλούσε για κομμούνα), στη Σάμο με τον Λυκούργο Λογοθέτη και στη Χίο με τον αγρότη Μπουρνιά εφαρμόστηκε πρόγραμμα αντιφεουδαρχικό με διανομή της μεγάλης ιδιοκτησίας σε μικροκαλλιεργητές και ακτήμονες. Αξίζει να αναφέρουμε ένα απόσπασμα της προκήρυξης του Δ. Μπαλή που απευθυνόταν στο λαό της Ανδρου. Είναι από τα σπάνια ιστορικά ντοκουμέντα και καταδεικνύει το προχώρημα που πραγματοποιήθηκε στη σκέψη και τις ιδέες του λαού την εποχή εκείνη: «Διατί και ημείς κατά την παρούσαν στιγμήν να μην αποτινάξωμεν όχι μόνον το ζυγόν των Τούρκων, αλλά και των αρχόντων; (…) Η γη ανήκει εις ημάς τους δουλευτάς της και όχι στους ολίγους Τουρκάρχοντας που τη νέμονται με το δικαίωμα του ισχυρότερου (…) θα δουλεύωμεν εις το εξής τα φέουδα όλοι μαζί και θα απολαμβάνει τον καρπόν των η κομμούνα μας και θα γίνεται δικαία μοιρασιά της σοδειάς εις όλους τους δουλευτάδες, ανάλογα με τον κόπον τους και την δούλευσίν τους».
(Δ. Φωτιάδη, «Η επανάσταση του ’21», τ. Β, σελ. 92 -το απόσπασμα υπάρχει και σε σχολικό βιβλίο της Β' Λυκείου, 1997).
Αλλά και στην Αθήνα ο Μελέτης Βασιλείου (αξιόλογος λαϊκός ηγέτης) ξεσηκώνει την πόλη, αναγκάζει τους Τούρκους να κλειστούν στην Ακρόπολη και για ένα διάστημα ο λαός παίρνει την εξουσία. Οι κοτζαμπάσηδες όμως καταφέρνουν με την πρώτη ευκαιρία να ξαναπάρουν την εξουσία, καταδιώκουν τον Βασιλείου μέχρι την Εύβοια, όπου και τον δολοφονούν.
Πολύ γρήγορα η επανάσταση απλώνεται σε όλη την Πελοπόννησο και τον Απρίλη στα νησιά. Μέχρι το Μάη η επανάσταση επεκτείνεται στη Μαγνησία, στη Χαλκιδική, στην Εύβοια, στην Κρήτη, στο Μεσολόγγι, στο Αγρίνιο, στο Σούλι.
Όμως οι κοτζαμπάσηδες δεν έμειναν άπρακτοι. Το Μάη επιτίθενται στον Οικονόμου, στο διοικητήριο της Ύδρας, και αυτός αναγκάζεται να φύγει. Μετά από λίγο τον συλλαμβάνουν και τον μεταφέρουν στην Πελοπόννησο για να τον σκοτώσουν. Ύστερα από αλλεπάλληλες συλλήψεις και αποδράσεις ο Οικονόμου αποφασίζει να πάει το Δεκέμβρη στην Α' Εθνοσυνέλευση για να ζητήσει δικαιοσύνη. Λίγο πριν από την Εθνοσυνέλευση άντρες του Λόντου τον σκοτώνουν.
Στη Χίο και στη Σάμο αφού οι τοπικοί προύχοντες δεν μπορούσαν να καταστείλουν την εξέγερση, κατάφεραν να επικοινωνήσουν με τα απέναντι παράλια της Μ. Ασίας και ζήτησαν τη βοήθεια των Τούρκων. Έτσι μετά από την τουρκική απόβαση το λαϊκό κίνημα συνετρίβη. Δεκάδες χιλιάδες νησιώτες σφάχτηκαν και πολύ περισσότεροι αιχμαλωτίστηκαν και στάλθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής (καταστροφή της Χίου, Απρίλης 1822).
Το Μάη του 1821 ο Φιλικός Άνθιμος Γαζής κηρύσσει τη επανάσταση στη Θεσσαλομαγνησία. Η ενεργός αντεπαναστατική δράση των κοτζαμπάσηδων όμως δεν επέτρεψε τη διατήρηση της επανάστασης στην περιοχή. Ο Γαζής κυνηγήθηκε και έφυγε στη Ρούμελη.
Στην περιοχή της Μάνης εξεγείρονται οι αγρότες και καταλαμβάνουν εκτάσεις στο Μυστρά και στη Μονεμβασιά τις οποίες μοιράζονται και αρχίζουν να τις καλλιεργούν. Η κατάληψη κράτησε ένα χρόνο οπότε οι κοτζαμπάσηδες έστειλαν στρατό εναντίον τους.
Το καλοκαίρι του 1821 φτάνει στην Ύδρα, ως πληρεξούσιος της Φιλικής Εταιρείας, ο Δημήτριος Υψηλάντης, δημοσιεύει την πρώτη προκήρυξη προς τους Έλληνες και διεκδικεί τη γενική διεύθυνση του Αγώνα στο Άστρος. Οι πρόκριτοι αντιδρούν και απειλούνται επεισόδια στα Βέρβαινα και στη Ζαράκοβα. Όμως 3.000 οργισμένοι στρατιώτες συγκροτώντας διαδήλωση απαίτησαν σύνταγμα και θέλησαν να σκοτώσουν τους πρόκριτους. Μόνο μετά από την κατευναστική παρέμβαση του Κολοκοτρώνη ηρέμησε η κατάσταση. Ήταν μια καλή ευκαιρία να λυθεί μια και καλή το ζήτημα της εξουσίας, αλλά η συμβιβαστική στάση του Κολοκοτρώνη το απέτρεψε. Έτσι η αντιδραστική μερίδα των κοτζαμπάσηδων κατάφερε σταδιακά να επιβληθεί και να παραγκωνίσει όλους σχεδόν τους στρατιωτικούς ηγέτες ακόμα και τον Δ. Υψηλάντη.

ΤΕΛΟΣ

ΜΠΟΡΑ ΕΙΝΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ...

                ΜΠΟΡΑ ΕΙΝΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ…

ΠΕΝΤΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 

ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΠΟΛΙΤΗ

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Θα πιω κανένα ντούζικο και θα χορεύω

και θα χτυπάς τα κουταλάκια στον ζεϊμπέκικο

σαν θα δακρύζω απ’ της χλιδής το μπανιστήρι

των γλαστρανθρώπων της μικρής μας κόλασης

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Τις μέρες του αυτόκτονος καιρού

Στους δρόμους του Ταύρου περπάτησα

Μουγκρητό και πόνο άκουσα

Ο ήλιος άρρωστος και μόνος

στενάζει που δεν μπόρεσε να μπει

απ’ τα παράθυρα που με κάγκελα σφράγισαν

οι εκμεταλλευτές της μοναξιάς

και της ανθρώπινης συνήθειας.

ΣΤΟ ΜΕΘΥΣΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Να ’τανε κόκκινο κρασί

να ’ταν ροζέ ή άσπρο

τη νύχτα που λαχάνιαζες

κι ίδρωνε το κορμί σου.

Μα τα κατάξανθα μαλλιά

μπροστά στο μαύρο φόντο

της κουρελούς μπερδεύτηκαν.

Τότες η κούπα το κρασί

έγειρε και εχύθη

κι από την κούπα το κρασί

εφάνη ο άσπρος πάτος.

Την κουρελού ζωγράφισε

με του κρασού το χρώμα

δίχως να μάθω τελικά

ποιο χρώμα σου ταιριάζει

ΓΛΥΚΟ ΤΟΥ ΚΟΥΤΑΛΙΟΥ

Μαύροι κύκλοι

τεχνητά σκοτάδια στο βινύλιο.

Πρόστυχοι στίχοι

χαραγμένοι κάτω απ’ την κοιλιά σου.

Χαραγμένα αυλάκια, ρόδες ποδηλάτου

Ροδοπέταλό μου!

Ξεχασμένο γάντι στο συρτάρι μου…

ΓΕΝΕΘΛΙΑ

Σήμερα ξεσκέπασα το πρόσωπό μου

απ’ το λευκό σεντόνι που το σκέπαζε.

Κι αυτό που φάνηκε, δεν έλαμψε.

Στο φως σκοτείνιασαν τα δάκρυα.

Τη σκέψη πάγωσε η θλίψη.

Κι έμειναν άφωνοι και λύγισαν

και οι δώδεκα μαθητές μου.